تتراسایکلین

Tetracycline

TC

اموکسیسیلین

Amoxicillin

AMOX

پنسیلین

Penicillin

PENG

ضریب شکست

Reflective Index

RI

فرابنفش

Ultra Violet

UV

به نام خدا
دانشگاه آزاد اسلامی دامغان
رساله کارشناسی ارشد
عنوان: بررسی میزان بار میکروبی گوشت‌های بسته‌بندی شده قرمز و سفید در سطح تهران و تعیین کمی باقیمانده آنتی‌بیوتیک‌ها در گوشت سفید، قرمز، شیر، تخم مرغ با بررسی کروماتوگرافی مایع Hplc)) و ایمونواسی (Elisa )
کمیته ممتحنین:
استاد راهنما: دکتر اسماعیل صابرفر
استاد مشاور: دکتر هاتف آجودانی فر
استاد ممتحن داخلی: دکتر احد هراتی
تاریخ: ۲۷/۶/۹۲
چکیده
این مطالعه بر روی ۴ ماده غذایی مورد مصرف مردم انجام شد که شامل شیر، گوشت قرمز و سفید بسته‌بندی و تخم مرغ بود. از هر کدام از این مواد تعداد ۱۵ نمونه از مناطق مختلف تهران در شهریور ماه ۱۳۹۱ جمع‌ آوری شد. این نمونه‌ها برای بررسی ۴ آنتی‌بیوتیک تتراسایکلین، اکسی‌تتراسایکلین، پنی‌سیلین و کلرامفنیکل با روش کروماتوگرافی مایع و ایمونواسی انتخاب شدند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در روش HPLC از ستون C18 و فاز متحرک (۱ mil/min) که شامل استات آمونیوم، اسید استیک و متانول بود، استفاده شد. در روش آزمون الایزا از کیت‌های تشخیصی proximal استفاده شد. همچنین از کیت explore برای تشخیص حضور یا عدم حضور پنی‌سیلین به استفاده شد. تمامی نمونه‌های مورد آزمایش با روش HPLC باقیمانده دارویی کمتر از حد مجازهای تعیین شده نشان دادند به غیر از آنتی‌بیوتیک کلرامفنیکل که بالاتر از حد مجاز بود. این نتیجه در مورد آزمون الایزا نیز صادق بود. لازم به ذکر است که در بعضی از نمونه‌های شیر و تخم مرغ که به روش ایمونواسی اندازه‌گیری شدند، نتایج حاصل کمتر از حد تشخیص کیت بود که با HPLC به طور دقیق اندازه‌گیری شد. کیت جستجوگر پنی‌سیلین نشان از عدم حضور پنی‌سیلین در تمامی نمونه‌ها داشت. میزان بار میکروبی ۳ باکتری سالمونلا و اشرشیاکلی و استافیلوکوک اورئوس کواگولاز مثبت در گوشت‌های بسته‌بندی بررسی شدند که سالمونلا در تمامی آنها منفی ولی باکتری اشرشیاکلی در تعدادی از نمونه‌ها بیشتر از حد مجاز تعیین شده بود. استافیلوکوک‌های جدا شده از گوشت‌های مرغ نیز کمتر از حد مجاز تعیین شده بود.
داده‌های به دست آمده از روش‌های به کار گرفته در این مطالعه به طور کامل همدیگر را تأیید کرده و نشان از کیفیت انجام آزمون دارند. با توجه به نتایج به دست آمده مواد غذایی مورد آزمایش در این مطالعه از لحاظ باقیمانده پنی‌سیلین و تتراسایکلین‌ها برای مصرف افراد جامعه ضرری نداشته ولی از نظر باقیمانده کلرامفنیکل مصرف آن در دراز مدت ممکن است همراه با عوارض ناشی از باقیمانده‌های دارویی باشد.

مقدمه

تهیه غذای کافی از نظر کیفیت و کمیت باید در حد مناسبی باشد. این امر امروزه یکی از مسائل مهم و بحرانی در کشورهای جهان سوم به شمار می‌رود. در کشورهایی که تغذیه افراد به خوبی صورت نمی‌گیرد، از نظر نیروی کار جسمی و فکری دچار محدودیت می‌گردند و از نظر اقتصادی لطمه‌های فراوانی به آنها وارد می‌شود.
طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت شخص سالم نباید به هیچ نوع بیماری مبتلا باشد و همچنین باید از حد اعلای توانایی جسمی و فکری و نیروی کافی بهره‌مند باشد. همچنین می‌بایست از تمام نعمت‌های زندگی لذت برده و کمترین درد و رنجی را احساس ننماید.
این مهم بدون تأمین غذای کافی و مناسب، امکان‌پذیر نمی‌باشد. به عقیده بزازیلیوس دانشمند انگلیسی، بدون مواد پروتئینی هیچ عضوی از انسان و گیاه قادر به رشد و نمو نخواهد بود. به طوری که از کوچک‌ترین موجودات مانند ویروس‌ها تا بزرگترین پستانداران از جمله انسان همگی به پروتئین نیاز دارند.
امروزه آنتی‌بیوتیک‌ها به طور وسیع در پرورش دام و طیور و همچنین برای کنترل بیماری‌ها و جلوگیری از فساد مواد غذایی استفاده می‌شوند. این مواد به طور گسترده به منظور پیشگیری، درمان و به عنوان محرک رشد به کار برده می‌شوند. بیش از ۴۰% داروهای دامپزشکی به عنوان مکمل به خوراک دام افزوده شده و حدود ۲۰% علیه بیماری‌های عفونی و ۳۹% برای کنترل بیماری‌های ویروسی و انگلی استفاده می‌شود.
وجود باقیمانده‌های آنتی‌بیوتیکی در گوشت طیور و ‌دام‌ها و فراورده‌های خوراکی آنها، به دلیل استفاده نادرست این مواد در صنعت پرورش دام و طیور می‌باشد. برای جلوگیری از این موضوع باید مقدار صحیح دوز مصرفی و زمان پرهیز دارویی قبل از کشتار باید رعایت شود. عدم رعایت این موضوع به هر دلیل باعث به وجود آمدن مشکل باقیمانده‌ها می‌شود. رعایت نکردن زمان پرهیز دارویی اصلی‌ترین علت وجود باقیمانده آنتی‌بیوتیک بوده ولی استفاده سهوی دارو در غذا و آب از سایر عواملی است که با احتمال کمتر باعث به وجود آمدن این مشکل می‌شود.
وجود باقیمانده‌های آنتی‌بیوتیکی باعث عوارض جانبی در انسان می‌شود که در برخی حالات می‌تواند بسیار شدید باشد. وجود باقیمانده‌ها بیش از حد مجاز در فرآورده‌های دامی مورد مصرف انسان، می‌تواند باعث عوارض مختلفی مانند سرطان‌زایی، ناقص‌الخلقه‌زایی و جهش‌زایی شود. همچنین می‌تواند خاصیت سمی داشته باشد و ایجاد آلرژی کند. امروزه یکی از مهم‌ترین عوارض بروز مقاومت دارویی می‌باشد که این مشکل رو به افزایش است. انتظار می‌رود که آینده‌ای نا مطمئن پیش روی جوامع بشری باشد. مانند دوران قبل از کشف آنتی‌بیوتیک‌ها.
تا کنون روش‌های متعددی به منظور تعیین باقیمانده آنتی‌بیوتیک ابداع گردیده است. که روش‌های کروماتوگرافی، الایزا و همچنین روش‌های فیزیک و شیمیایی از متداول‌ترین آنها می‌باشد. در میان تمام این روش‌ها استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا به علت حساسیت و ویژگی بالا از اهمیت فوق‌العاده برخوردار است.
در اغلب کشور‌های جهان سوم، هیچ برنامه منظمی برای ارزیابی باقیمانده آنتی‌بیوتیک در مواد غذایی وجود ندارد. در کشور ما نیز با وجود مصرف زیاد آنتی‌بیوتیک، به دلیل عدم وجود افراد مسئول و عدم حد مجاز ملی و نبودن آزمایشگاه تخصصی باقیمانده داروهای دامپزشکی، این باقیمانده‌ها می‌توانند سلامتی مصرف‌کنندگان را به خطر بیاندازد. هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان باقیمانده آنتی‌بیوتک‌های ذکر شده و مقایسه آنها با استاندارد ملی ایران و استاندارد اروپا بوده. همچنین راه‌اندازی و اندازه‌گیری باقیمانده این داروها به روش HPLC و بررسی دقیق و اندازه‌گیری باقیمانده دارویی کلرامفنیکل که متأسفانه در کشور ما اهمیت کمی به آن داده شده است.