وضعیت توپوگرافی منطقه
توپوگرافی منطقه کرج از خصوصیات جنوبی رشته کوه البرز پیروی می‌کند و بعد از تپه ماهورها مناطق میانی را جلگه‌های مسطح تشکیل می‌دهند که متناوباً توسط رودخانه‌ها و سیلاب‌هایی که از ارتفاعات سرچشمه می گیرند قطع شده است.از شمال به سمت جنوب به تدریج از ارتفاع نقاط کاسته می شود‌. علاوه بر ارتفاعات البرز کوه‌های حصار‌، کندر‌، کندوان‌، آزاد بر، کها‌، خور‌، آرشین در قسمت شمالی این شهرستان واقع شده است.
رشته ارتفاعات البرز و کوه‌های یاد شده در امتداد شرقی _ غربی شهرستان کرج قرار دارد و این ارتفاعات مانع نفوذ بخار ‌آب و رطوبت کناره‌های دریای خزر به قسمت های جنوبی این ارتفاعات می‌شود. در قسمت های جنوبی شهرستان کرج کوه‌های کیکاوس‌، قلعه ارمنی و دهک وجود دارد. رطوبت و ارتفاع کوه‌های جنوبی بسیار کمتر از ارتفاعات شمالی می‌باشد. همچنین در شکل شماره (۲-۵) نقشه ارتفاعی شهر کرج نشان داده شده است.

شکل شماره ۲-۵- نقشه توپوگرافی شهرکرج و نقشه شیب شهر کرج
زلزله خیزی منطقه
جهت مطالعات زلزله‌خیزی منطقه ۷ شهر کرج از نقشه‌های۱:۱۰۰۰۰۰ سازمان زمین‌شناسی کشور استفاده شد. در محیط GIS پس از رقومی‌سازی این نقشه اقدام به ترسیم لایه گسل‌های منطقه شد. شکل (شماره ۲-۹) همان‌طور که در شکل مشخص است در این منطقه ۳ لایه گسل عبور می‌کنند. گسل موجود در بخش شمالی در نقشه‌های زمین‌شناسی با نام راندگی باغستان و گسل میانی به راندگی شمال تهران معروف است.
شکل شماره ۲-۹- نقشه گسل های موجود در منطقه ۷ کرج
آب و هوا
در مقیاس کلی منطقه کرج همانند سایر بخش‌های استان البرز در فصول سرد سال متأثر از سیستم‌های شمالی و شمال غربی و غربی به ویژه جنوب غربی بوده و ریزش‌های جوی آن که از ماه‌های آبان و آذر، آغاز و تا اواسط اردیبهشت‌ماه ادامه دارد، تابعی از فعالیت‌های سیستم‌های فوق می‌باشد.
از نظر ویژگی‌های خرد اقلیمی، منطقه کرج از پاره‌ای جهات دارای مختصات شاخصی است که به آن‌ ها اشاره می‌شود:
منطقه کرج به لحاظ اقلیمی تحت تأثیر ارتفاعات البرز و دره چالوس و رودخانه کرج قرار دارد که موجب خنک و مرطوب تر شدن این منطقه نسبت به تهران می‌گردد و این تمایز تقریباً در تمام طول سال مشاهده می‌گردد. علت اختلاف دمای کرج نسبت به تهران به خصوص در شب‌ها به سبب نزدیکی کرج به ارتفاعات شمالی و سرد شدن شبانه این دامنه‌ها و وزش باد کوه به دشت می‌باشد. دور بودن کرج از دشت کویر نیز موجب برودت و رطوبت بیشتر این منطقه نسبت به تهران در فصول مختلف سال، به ویژه در تابستان می‌گردد.
در مورد بارندگی‌های تابستانه کرج می‌توان این‌گونه بیان داشت که گاهی اوقات برخورد دو توده هوای گرم جنوبی و نسبتاً سرد و مرطوب شمالی که در سطوح فوقانی ناحیه البرز صورت می‌گیرد، موجب می‌گردد که ابرهای جوششی بسیار فعال در منطقه پدید آمده و ریزش‌های رگباری شدیدی را به وجود آورد که غالباً همراه با سیل است.
برخی از مشخصه‌ های اقلیمی ایستگاه تحقیقات هواشناسی کشاورزی کرج در دوره آماری ۱۳۵۰ تا ۱۳۸۰ به شرح ذیل می‌باشد:
میانگین بارندگی سالیانه کرج حدود ۲۵۱ میلی‌متر با ضریب تغییرات ۲۴/۱ درصد و حداقل ۸۹/۳ میلی‌متر و حد اکثر ۳۷۴/۴ میلی‌متر می‌باشد. فصل زمستان با ۴۲/۳ درصد و فصل تابستان با ۱/۵ درصد بیشترین و کمترین سهم را در بارش سالیانه بر عهده دارند.
حداقل و حد اکثر مطلق دما به ترتیب ۲۰- و ۴۲ درجه و میانگین سالیانه نیز ۱۴/۱ درجه سانتی‌گرادمی‌باشد. ماه تیر با میانگین ۲۶/۰ درجه سانتی‌گراد و دی با ۱/۲ درجه سانتی‌گراد به ترتیب گرمترین و سردترین ماه سال محسوب می‌شوند.
باد غالب در کرج که بر مبنای سه نوبت دیدبانی (صبح، ظهر و عصر) محاسبه گردیده است، در جهت شمال غربی بوده و متوسط آن ۳/۴ متر بر ثانیه می‌باشد. بیشترین سرعت باد در کرج ۲۴/۵ متر بر ثانیه از سمت غرب و میانگین سرعت باد ۲/۲ متر بر ثانیه به ثبت رسیده است. امروزه هوای کرج به دلیل گسترش شهر و تردد زیاد وسایل نقلیه و وجود کارخانه‌ها و شهرک‌های صنعتی رو به آلودگی است به طوری که در فصل زمستان و پاییز وارونگی دما کاملاً قابل لمس بوده است(تارگاه استانداری استان البرز،۱۳۹۲).
پوشش گیاهی
به طور کلی دامنه‌های جنوبی البرز به ویژه در حوالی کرج دارای جنگل‌های تنکی از درختان بادام کوهی ، پسته کوهی ، داغدانان و توس ، سماق وارس است. هر جا که کوهستان‌های اطراف کرج دارای دره‌های تند و شکاف‌های زیاد باشد درختان پهن‌برگناپدیدشده و به جای آن سرو کوهی وفلورفریژی و رستنی های پسته‌ای از انواع خشک روهای فلاتی پدید می‌آید.
از جنگل‌های تنک این منطقه می‌توان اجتماعات بادامستان و پسته زار دره‌هایواقع‌بین کرج و حصار و کوه دشته کرج را نام برد. در دره‌های ادران، پورکان، ازه، راه چالوس، آسارا، شهرستانک و تنگ گسیل در ۲ کیلومتری جنوب آستارا و اجتماعات قستان در حوالیآبادی وینه نام برد.
دامنه‌های جنوبی البرز در گذشته دارای جنگل‌های پرپشت‌تری از درختان بادام‌کوهی، پسته کوهی، توس، سماق و ارس بوده است ولی به علت قطع آن‌ ها جهت سوخت و قطع بی‌رویهآنان جهت مصارف ساختمانی و غیره فعلاً دارای تعدادی درخت جنگل‌های تنکی باقی مانده است.
الف – مناطق کوهستانی
ارتفاعات شمالی کرج کوه دشته، ارتفاعات کندوان، کوه‌های خور، سراب، کردچال و ارتفاعات جنوبی کرج کوه‌های کیکاووس، قلعه ارمنی و دهک می‌باشد.
ب – مناطق جلگه‌ای
این مناطق بین ارتفاعات جنوبی و شمالی قرارگرفته و میزان رطوبت آن‌ ها از شمال به جنوب کاسته می‌شود. اکثریت گیاهان این مناطق را گیاهان استپی تشکیل می‌دهد.
ج – بخش شوره‌زار جنوبی
به علت عبور رودخانه شور از این ناحیه میزان رطوبت آن تاحدی از سایر نواحی جلگه‌ای مجاور بیشتر است. این منطقه رویشگاه گیاهان نمک دوست است.
صرف‌نظر از درخت و درختچه‌هایی که تعدادی از آن‌ ها به نوبه خود دارای ارزش مرتعی مناسبی هستند. قریب ۱۱۳ گونه گیاه علفی و بوته‌ایباارزش‌های مرتعی می‌توان در فلور کرج تشخیص دارد.
گیاهان تیره بقولات قسمت اعظم گیاهان مرتعی خوب کرج را تشکیل می‌دهند. این گیاهان به علت خوش‌خوراک بودن دارای ارزش مرتعی عالی می‌باشند و متأسفانه تعداد زیادی گونه‌هایآن به علت چرای مفرط در حال از بین رفتن است.
گیاهان مرتعی این تیره خاص ارتفاعات البر
ز می‌باشد. اما بعضی گونه‌هامعمولاً اختصاص به علف‌زارها و مزارع کرج دارند فقط یک نوع از آن در نواحی شوره‌زار مردآباد یافت می‌شود.
در ضمن گونه‌های خاردار این تیره نظیر خارشتر که مصرف دارویی نیز دارد و با محیط خشک سازش دارد بیشتر در نواحی خشک کرج اعم از ارتفاعات یا جلگه مشاهده می‌شوند. گیاهان تیره اسفناج از نظر تعداد گیاهان مرتعی بعد از تیره بقولات قرار می‌گیرند.
دوره رویش اغلب آن‌ ها در حدود ۶ ماه به طول می‌ انجامد و همچنین به مناسبت توسعه قسمت‌های سبز آن‌ ها دوام چرایشان بالاست.معهذا تعداد گونه‌هایی که ارزش مرتعی مناسبی داشته باشند چندان زیاد نیست و اکثریت متعلق به گونه‌هایی است که ارزش مرتعی آن‌ ها کم است.
گیاهان مرتعی این تیره اغلب هالوفیت یعنی نمک دوست هستند و اختصاص به نواحی شوره‌زار مردآباد و اطراف رودخانه شور دارند. لیکن گونه‌هایی از آن‌ ها در ارتفاعات البرز خصوصاً کندوان می‌رویند. علاوه بر گونه‌های فوق گیاهان تیره‌های کاسنی و شب بو و گل سرخ و نعناعیان و گاوزبان نیز در منطقه دیده می‌شوند که به دلیل کم بودن سطح انتشار چندان حائز اهمیت نمی‌باشند. سایر پوشش نباتی منطقه عبارت است از انواع گون، درمنه، والک، تمشک، بوته زرشک، سماق، نسترین، کما، گلچک، خارشتر، لاله وحشی، خارزرد، بته اسپند، سنبل، زنبق و ارغوان کوهی که از تیره چلیپائیان می‌باشد. شیرخشت و سیاه تلو در کوه‌های طالقان و درختان گز در دره کرج از پوشش‌های گیاهی دیگر منطقه است(بنیاد مسکن انقلاب اسلامی شهرستان کرج،۱۳۸۲).
روند شکل‌گیری شهر کرج و ویژگی‌های جمعیتی آن
در تمامی قرون گذشته تاریخ ایران الگوی توزیع جمعیت متکی بر استقرار جمعیت در مسیر راه‌های اصلی و فرعی با توجه به شرایط جغرافیایی و اقلیمی مناسب بوده است. وسعت و حاصلخیزی خاک، منابع آب کافی، استقرار در مجاورت راه‌های عبوری منطقه و وجود موقعیت‌های ایمنی در جنوبکوه‌های البرز را می‌توان از علل جذب جمعیت در منطقه کرج دانست. سوابق تاریخی نشان می‌دهد که در دوران گذشته تمدن پیشرفته‌ای در منطقه وجود داشته است. در دوران قاجار کرج به عنوان پایتخت انتخاب گردیده بود و به خاطر دارا بودن آب و هوای مناسب و ییلاقی و با وجود نهرهای متعدد مورد توجه قرار گرفت و راه تهران- کرج-قزوین – بندر انزلی به صورت یکی از شاهراه‌های کشور درآمد. به طور کلی روند رشد و توسعه شهر کرج با اولویت شکل‌گیری عوامل و عناصری (کارخانجات) همراه بوده است.
روند رشد جمعیت شهر کرج که در دوره‌های زمانی دوساله و پنج ساله محاسبه شده است نشان از رشد بسیار بالای جمعیت شهر کرج دارد، بطوریکه با آنکه رشد جمعیت کرج با روند رشد جمعیتی بسیار بالاتری نسبت به ایران حرکت می‌کند، اگر چه نسبت به دوره ۱۳۸۰-۱۳۸۵ که روند رشد جمعیت شهر کرج نسبت به ایران ۳٫۵ برابر است. در دوره ۱۳۸۵ تا اواخر ۱۳۸۶ این میزان به ۲ برابر کاهش داشته که متعادل شدن آن را در روند رشد جمعیت نشان می‌دهد، اما اختلاف فاحشی را در روند رشد جمعیت ایران و شهر کرج شاهد هستیم که ناشی از مهاجرپذیری بالای این شهر تحت تأثیر مجاورت با پایتخت کشور دارد. جدول شماره (۲-۴) روند رشد جمعیت شهر کرج را نشان می‌دهد.
جدول شماره ۲-۴- سرشماری های ۱۳۹۰-۱۳۳۵، منبع: مرکز آمار ایران